ÇARŞIYA ŞEVİTİ(YAKILAN ÇARŞI)

Hady Gümüş ÇARŞIYA ŞEVİTİ(YAKILAN ÇARŞI)
Çarşıya şeviti diyarbakır melik ahmet te bulunan çarşıdır yıllarca diyarbakırın ve bölgenin en önemli imalat yeriydi. Ancak esnafın çoğu ermeni olduğu için tahmüllsüzlükten dolayı 4kez yakılmıştır her yakılışını sayfalar tutacağı için ben kısaca özetleyeceğim. Ermeniler ile rekabet ve sermayenin eldeğiştirilmesi için yönetimi tamamen müslümanlardan oluşan bir İNTİBAH şirketti (RÖNESANS şirketi)kurulur ancak bu şirkette ermenilerle rekabet edemeyince ÇARŞIYI"masa üstünde" yok etme kararı alınır. Şirketin müdürü ve mebus pirinççi zade FEVZİ BEY İTC.DEN ALDIĞI TALİMATLA POLİS MÜDÜRÜ GEVRANLI ZADE MEMDUH BEYİNDE DESTEĞİ İLE 19 AĞUSTOS 1914 GECESİ YAKILMAYA BAŞLANIR 5SAAT İÇİNDE 1080 MAĞAZA 13 FIRIN 2HAN VE 14 KERESTE DEPOSU TAMAMEN KÜL OLUR. ANCAK VALİLİK VE İTFAYE YANGINA MÜDAHALE ETMEZLER,. Diyarbakır'daki yetkililer üst makamlarına zararın ancak 350bin osmanlı lirası olduğunu belirtirler aslında zarar birbuçuk milyon osmanlı lirası olduğu tespit edilmiştir. Bu arada müslümanlara ait 61adet dükkan mallarını bilgileri olduğu için emniyetli yerlere taşımışlardı bile neticede diyarbakır ve bölge için altın yumurtlayan tavuğun (Ermenilerin)kanatları kesilmiş oldu tüm bu uygulamaları zulmü kabullenemeyen vicdan sahibi bin başıMÜSTAK BEY arkasında bir mektup bırakarak intihar eder"mektubunda vicdanlı bir müslüman olarak bu adaletsiz ve kötü emirleri gerçekleştiremem, böyle bir kötülüğe alet olamam. Türklüğümden uyanıyor ve yaşamıma son veriyorum "(kaynak:kürtleşen ermeniler kitabı) Bende diyorum ki vicdanlı olmaya Türklük ermenilik,kürtlük ve rumluk engel değildir.